Uznawanie kwalifikacji zawodowych w Niemczech

Podczas poszukiwania pracy w Niemczech w swoim obszarze specjalizacji, wielu ludzi napotyka na pytanie, na które niestety często odpowiadają negatywnie: „Haben Sie Anerkennung?” – Czy posiada Pan/Pani uznanie kwalifikacji zawodowych? Co to dokładnie oznacza i jak można to osiągnąć? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w poniższym artykule.

Jeżeli mieszkasz w Polsce i rozważasz pracę w Niemczech, lub jeżeli już tam jesteś i szukasz zatrudnienia w swoim zawodzie, uznanie kwalifikacji może być wymagane do otrzymania konkretnego stanowiska lub po prostu, aby zwiększyć swoje szanse na rynku pracy. Istnieje wiele różnych opinii na temat tego, co oznacza uznanie kwalifikacji, w tym również nieprawdziwe. Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis, jak naprawdę wygląda ten proces.

Uznanie kwalifikacji – co to znaczy?

Uznanie kwalifikacji to proces znacznie bardziej skomplikowany niż proste przetłumaczenie dyplomu przez tłumacza przysięgłego czy oficjalne zatwierdzenie przez niemiecki urząd. Procedura ta polega na porównaniu zagranicznych kwalifikacji zawodowych – w naszym kontekście polskich – z odpowiadającymi im kwalifikacjami niemieckimi. Możliwość uznawania kwalifikacji jest wynikiem federalnej ustawy (BQFG), która obowiązuje w Niemczech od 2012 roku. Przystąpienie do procedury uzyskania uznania kwalifikacji wymaga posiadania oficjalnego dokumentu (dyplomu lub świadectwa), potwierdzającego ukończenie odpowiedniego szkolenia i zdobycie konkretnych kwalifikacji.

Należy jednak pamiętać, że ustawa BQFG nie obejmuje osób, które nie posiadają formalnego wykształcenia potwierdzonego dokumentem świadczącym o zdobyciu kwalifikacji zawodowych, takim jak dyplom czy świadectwo. Procedura uznawania kwalifikacji i oceny dyplomu akademickiego odbywa się wyłącznie w Niemczech. Odpowiednia niemiecka instytucja analizuje, czy kwalifikacje zdobyte za granicą są równoważne z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania danego zawodu w Niemczech.

Praktycznie rzecz biorąc, porównuje się programy nauczania dla określonego zawodu w Polsce i Niemczech. Aktualny niemiecki program nauczania dla danego zawodu stanowi punkt odniesienia, bez względu na rok, w którym dana osoba ukończyła szkołę w Polsce. Ze względu na różnice między programami nauczania w Polsce i Niemczech, podczas przygotowywania dokumentów przez różne urzędy, może dojść do ustalenia, że istnieją różnice programowe, które muszą być uzupełnione w Niemczech, aby uzyskać pełne uznanie. Dotyczy to w szczególności tak zwanych zawodów regulowanych: pedagogicznych, nauczycielskich i medycznych.

Czynnikiem działającym na niekorzyść wnioskodawcy może być na przykład zbyt mała ilość zajęć praktycznych podczas kształcenia, w porównaniu do niemieckich programów, które skupiają się przede wszystkim na praktycznej nauce zawodu. W takim przypadku, urząd weźmie pod uwagę również udokumentowane doświadczenie zawodowe. Pomimo, że cały proces uznania może wydawać się skomplikowany i czasochłonny, jest on zdecydowanie wart podjęcia wysiłku, ze względu na korzyści płynące z uzyskania uznania kwalifikacji. Uznanie kwalifikacji może znacząco zwiększyć Twoje szanse na niemieckim rynku pracy, otwierając drzwi do wielu możliwości zawodowych. Dlatego warto poświęcić czas i wysiłek na przejście przez ten proces.

Zawody wymagające uznania kwalifikacji

W Niemczech oficjalnie rozróżnia się zawody regulowane (reglamentowane) i nieregulowane (niereglamentowane). Zawody regulowane to te, które wymagają posiadania specjalnych kwalifikacji, określonych przez przepisy prawa, regulujące dostęp do danego zawodu. W Niemczech do grupy około stu zawodów regulowanych zaliczają się między innymi zawody medyczne, nauczycielskie, pedagogiczne, inżynieryjne oraz rzemieślnicze na poziomie mistrzowskim.

Procedura uznawania kwalifikacji jest niezbędna właśnie dla zawodów regulowanych, a co więcej, wymaga się pełnego uznania, aby podjąć pracę w danym zawodzie. Czasami konieczne jest dodatkowe kształcenie (nawet trwające kilkanaście miesięcy), jeżeli w trakcie analizy wniosku urząd stwierdzi istotne różnice programowe. W zawodach regulowanych, takich jak pielęgniarstwo czy fizjoterapia, kwalifikacje muszą być uznane w całości, nie ma możliwości częściowego uznania.

W przypadku zawodów nieregulowanych nie ma obowiązku przeprowadzenia procedury uznania, ale jest ona zdecydowanie zalecana, ponieważ ułatwia znalezienie lepszej pracy i pomaga potencjalnemu pracodawcy zrozumieć kompetencje kandydata. W praktyce oznacza to, że otrzymuje się szansę na pracę i wynagrodzenie zgodne ze swoimi kwalifikacjami – na stanowisku specjalisty, a nie na stanowisku pomocniczym.

Po pomyślnym zakończeniu procedury, urząd wydaje dokument potwierdzający uznanie kwalifikacji, co umożliwia używanie konkretnego tytułu zawodowego. Uznanie kwalifikacji wydane w jednym landzie jest ważne na terenie całych Niemiec. Dodatkowo, jest to dokument prawnie wiążący, ważny do końca życia, nie wymagający odnawiania lub aktualizacji. Aby go uzyskać, trzeba jednak poświęcić pewną ilość czasu i środków, zgromadzić potrzebne dokumenty i wykazać się cierpliwością.

Szukasz pracy? Portal z ofertami pracy Globelus.pl zaprasza do sprawdzenia ofert.