Dział spadku – jak przebiega postępowanie sądowe?

Dział spadku to postępowanie sądowe, którego celem jest przyznanie wyłącznej własności nad masą spadkową. W jaki sposób przebiega? Z jakimi kosztami się wiąże? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

W jakim celu przeprowadzane jest postępowanie o dział spadku?

Masa spadkowa stanowi wszystko, co zostawił po sobie spadkodawca, czyli może obejmować między innymi nieruchomości, ruchomości, pieniądze, a także różnego rodzaju prawa, np. udziały w spółkach. Jest ona dziedziczona przez spadkobierców, czyli osoby, które uzyskały notarialne poświadczenie dziedziczenia bądź sądowe stwierdzenie nabycia spadku. W przypadku, gdy osób tych jest kilka masa spadkowa staje się współwłasnością, a każdy ze spadkobierców posiada w niej określony udział. Taka sytuacja zgodnie z literą prawa powinna być przejściowa, a spadkobiercy powinni dążyć do uzyskania wyłącznej własności, co można osiągnąć poprzez umowę notarialną bądź sądowe postępowanie o dział spadku. Notarialne załatwienie sprawy jest szybsze, jednak warto mieć świadomość, że można je przeprowadzić wyłącznie wtedy, gdy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału masy spadkowej. Jeżeli zgody nie ma pozostaje wszczęcie postępowania o dział spadku.

Dział spadku – przebieg postępowania sądowego

Postępowanie sądowe o dział spadku odbywa się na wniosek spadkobierców, którzy muszą udowodnić posiadanie praw do masy spadkowej. Służy do tego wspomniane już notarialne poświadczenie dziedziczenia lub sądowe stwierdzenie nabycia spadku. Następnie spadkobiercy przedstawiają sądowi listę przedmiotów, które wchodzą w skład masy spadkowej, co należy potwierdzić odpowiednimi dokumentami, czy innymi dowodami. W przypadku ruchomości sąd wysłuchuje zeznań stron (spadkobierców) oraz ewentualnie powołanych świadków. Następnie spadkobiercy składają pisma procesowe, w których przedstawiają własne propozycje podziału spadku. To na podstawie tych propozycji oraz ustnych przesłuchań sąd wydaje decyzje w zakresie przyznania wyłącznej własności. W tym miejscu warto podkreślić, że sąd przyznając wyłączną własność danej osobie może nakazać spłatę pozostałych spadkobierców według wartości spadku określonej przez biegłego rzeczoznawcę. Co więcej, dopuszcza się także to, by spadkobierca zaproponował przekazanie wyłącznej własności drugiej stronie w zamian za spłatę.

Koszty sądowe postępowania o dział spadku

Postępowanie o dział spadku to sprawa cywilna, w przypadku której koszty sądowe nie są naliczane od wartości dochodzonego roszczenia. W tym przypadku opłata za złożenie wniosku jest stała i wynosi 500 złotych. Może być jednak dwukrotnie wyższa, jeżeli wniosek obejmuje również zniesienie współwłasności. Warto jednak mieć świadomość, że w przypadku złożenia wraz z wnioskiem zgodnego projektu podziału masy spadkowej koszty sądowe wyniosą tylko 300 złotych.

Podsumowując należy stwierdzić, że dział spadku to postępowanie, należy przeprowadzić w celu zakończenia stanu przejściowej współwłasności. Pozwala ono bowiem ostatecznie rozdzielić masę spadkową, a co za tym idzie samodzielnie o niej decydować.